Hiện nay trên địa bàn TP Đà Lạt có 162 biệt thự cổ. Trong số đó, Trung tâm Quản lý nhà (TTQLN) Đà Lạt trực tiếp quản lý, sử dụng cho thuê 104 biệt thự; 56 biệt thự do các cơ quan, đoàn thể sử dụng làm trụ sở làm việc và 2 biệt thự đã định giá cổ phần hóa cho công ty trực tiếp quản lý, khai thác. Dù toàn bộ số biệt thự trên đều đã được giao cho các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; song việc quản lý, khai thác, sử dụng cũng như việc giữ gìn, bảo dưỡng các ngôi biệt thự này rất lỏng lẻo và thiếu hiệu quả, gây lãng phí.
Bên cạnh đó, việc tự ý cơi nới, xây dựng thêm các công trình trái phép đã xâm hại, làm hư hỏng và khiến cho nhiều biệt thự xuống cấp nghiêm trọng. Ngoài ra, hiện tại còn 228 hộ dân đang thuê biệt thự để ở, sinh sống cũng là tác nhân “góp phần” làm “biến dạng”, xấu xí các ngôi biệt thự.
.jpg)
Một biệt thự Đà Lạt được thuê mở nhà hàng và cơi nới các hạng mục trái phép…
Nỗi buồn biệt thự cổ
Cuối năm 2018 vừa qua, UBND tỉnh Lâm Đồng đã thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành gồm lãnh đạo các sở, ban, ngành liên quan trong tỉnh. Đoàn công tác đã tiến hành kiểm tra tình hình quản lý, khai thác, sử dụng quỹ biệt thự thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn TP Đà Lạt. Qua kiểm tra cho thấy, nhiều vấn đề bất cập kéo dài liên quan đến quản lý, khai thác, sử dụng biệt thự Đà Lạt chưa được giải quyết dứt điểm gây bức xúc trong dư luận nhân dân.
Về nhà, hầu hết các biệt thự đưa vào sử dụng rất chậm so với quy định của UBND tỉnh; về đất, có 11 biệt thự chủ đầu tư đã nhận bàn giao nhưng khai thác cũng khá chậm, kéo dài; bên cạnh đó, khuôn viên của nhiều biệt thự đã bị chủ đầu tư tự ý xen cấy thêm một số công trình, hạng mục trái phép…
Đáng nói, có 32/104 biệt thự do TTQLN Đà Lạt trực tiếp quản lý; ký hợp đồng thuê nhà, thuê đất tồn tại khá nhiều hạn chế, bất cập (hồ sơ cho thuê nhà, hợp đồng thuê nhà, biên bản bàn giao nhà cho đơn vị thuê; giấy tờ liên quan đến việc thực hiện nghĩa vụ tài chính…) nhiều thiếu sót. Đặc biệt, có 4 biệt thự, chủ đầu tư hợp đồng thuê đã tự ý xây dựng thêm một số công trình mới, cơi nới trái phép nhưng không có bất cứ hồ sơ, biên bản kiểm tra hoặc biên bản xử lý vi phạm nào.
Cần nói thêm, có 4 cơ sở nhà đất biệt thự xây dựng không xin phép hoặc một số công trình có phép nhưng thực hiện không đúng giấy phép xây dựng; tổng diện tích xây dựng cơi nới trái phép là 764,25m2; gồm các biệt thự: số 21 – đường Hùng Vương; biệt thự số 1A và 1B – đường Quang Trung; biệt thự số 11- đường Pasteur…
Về nghĩa vụ tài chính (thuê nhà, đất) gần 11 tỷ đồng hiện các chủ đầu tư nợ chưa thực hiện. Riêng 56 biệt thự giao các cơ quan, đơn vị nhà nước quản lý, sử dụng (không thu tiền) nhưng sử dụng không ổn định, khai thác không hết công năng, gây lãng phí; số biệt thự giao các tổ chức, doanh nghiệp quản lý cho các hộ gia đình thuê thì không được bảo quản, bảo trì, duy tu nên đã hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng…
Rõ ràng, công tác quản lý việc cho thuê khai thác, sử dụng quỹ biệt thự cổ Đà Lạt đang bị buông lỏng; một số đơn vị liên quan thiếu quan tâm trong việc kiểm tra, thanh tra chấn chỉnh, xử lý các nhà đầu tư, chủ thuê nhà, đất biệt thự kéo dài việc đưa vào khai thác; các trường hợp vi phạm về cơi nới, xây dựng công trình trái phép và không thực hiện nghĩa vụ tài chính thuê nhà, đất biệt thự…
Biệt thự bị xâm hại nên hư hỏng, xuống cấp, bị bỏ hoang gây lãng phí lớn ngân sách khiến dư luận bức xúc là thực trạng đáng quan tâm hiện nay. Quỹ biệt thự Đà Lạt dù đã được giao; song, chủ đầu tư không đưa vào khai thác; đặc biệt, có công ty thuê hàng chục ngôi biệt thự như: 10 ngôi biệt thự trên đường Nguyễn Du (phường 9) do Tập đoàn Quốc tế Năm Sao thuê và 13 biệt thự trên đường Trần Hưng Đạo (phường 10), do Công ty CADASA thuê; song, do yếu năng lực nên nhiều năm qua không khai thác, khai thác chậm, sử dụng kém hiệu quả khiến nhiều biệt thự bị bỏ hoang; có nguy cơ bị sang nhượng, hoặc cho doanh nghiệp khác thuê lại.
Theo ông Lê Quang Trung – Giám đốc Sở Xây dựng Lâm Đồng (Trưởng đoàn kiểm tra liên ngành), dù số biệt thự bị hư hao khá nhiều so với trước đây; tuy nhiên, số lượng quỹ biệt thự Đà Lạt hiện nay vẫn còn rất lớn. Nếu quản lý, khai thác hiệu quả sẽ đem lại nguồn thu đáng kể cho ngân sách địa phương. Đáng buồn, một thực trang như hiện nay đã làm ảnh hưởng đến kiến trúc nhà, khuôn viên các biệt thự; cùng với đó, công tác duy tu, bảo trì, bảo dưỡng cũng không được quan tâm thực hiện…
.jpg)
Một ngôi biệt thự cổ trên đường Cô Giang được doanh nghiệp thuê nhưng bỏ hoang xuống cấp trầm trọng
Giải pháp “cứu” biệt thự cổ Đà Lạt
Để “cứu” biệt thự cổ Đà Lạt, Đoàn kiểm tra đã đề xuất một số giải pháp; trước tiên, UBND tỉnh Lâm Đồng thống nhất chủ trương và giao UBND TP. Đà Lạt chỉ đạo việc rà soát, lập hồ sơ thống kê đầy đủ, chính xác và phân loại giá trị sử dụng (hiện tại) của từng ngôi biệt thự trên địa bàn toàn thành phố; đề xuất biệt thự nào tiếp tục cho thuê, biệt thự nào cần thu hồi để sửa chữa, trùng tu… Cương quyết thu hồi những biệt thự và đất biệt thự mà các cơ quan, đơn vị đã thuê nhưng không khai thác, sử dụng đã để hư hỏng, xuống cấp (biệt thự số 01, 03, 05, 07 – đường Cô Giang; biệt thự số 6 – đường Hoàng Văn Thụ) và 2 biệt thự bố trí làm trụ sở làm việc nhưng không sử dụng hết công năng (số 11 – đường Trần Hưng Đạo và số 35 – đường Pasteur).
Cưỡng chế, buộc chủ đầu tư tháo dỡ toàn bộ các hạng mục công trình xây mới, phần cơi nới trái phép tại các ngôi biệt thư, trên khuôn viên đất biệt thự; hoặc những công trình được cấp phép, nhưng xây dựng không đúng quy định trong giấy phép… Đồng thời, quy hoạch quỹ đất, nguồn vốn, tiến hành bồi thường, giải phóng mặt bằng và lập kế hoạch đầu tư xây dựng thêm hệ thống nhà chung cư để giải quyết tái định cư cho các hộ gia đình hiện đang thuê biệt thự để ở; tạo điều kiện thuận lợi trong việc thu hồi, sửa chữa, trùng tu và đưa quỹ biệt thự Đà Lạt vào khai thác đúng mục đích.
Các sở, ngành liên quan như: Sở Xây dựng, Tài chính, Nội vụ, TN-MT và các đơn vị liên quan khác phối hợp khảo sát, đánh giá tình hình quản lý, công năng sử dụng một số biệt thự để làm trụ sở làm việc của các cơ quan, đơn vị, đoàn thể; đề xuất UBND tỉnh bố trí sắp xếp lại, hoặc đề xuất thu hồi đấu giá quyền thuê nếu cơ quan, đơn vị này sử dụng không hết công năng, gây lãng phí quỹ biệt thự.
TTQLN Đà Lạt quyết liệt truy thu số tiền (11 tỷ đồng) các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuê quỹ biệt thự, đất biệt thự Đà Lạt hiện còn nợ nhằm tạo nguồn vốn để đầu tư công tác sửa chữa, tôn tạo, phục hồi số biệt thự bị hư, xuống cấp. Đây cũng là biện pháp nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng chậm triển khai, hoặc cố tình dây dưa không thực hiện đúng quy định của UBND tỉnh Lâm Đồng trong hợp đồng thuê biệt thự của chủ đầu tư, các doanh nghiệp trong những năm qua.
UBND TP. Đà Lạt phối hợp với các ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh Lâm Đồng phương án, kế hoạch, lộ trình thực hiện việc duy tu, bảo trì, bảo dưỡng, nâng cấp quỹ biệt thự Đà Lạt đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình để đưa vào quản lý, khai thác biệt thự Đà Lạt thực sự hiệu quả trong những năm tới…
Nếu các ngành chức năng liên quan và chính quyền địa phương quyết liệt trong việc kiểm tra, đánh giá, áp dụng các giải pháp hiệu quả, chấn chỉnh tình trạng bất cập trong quản lý, khai thác quỹ biệt thự Đà Lạt; đồng thời, nhanh chóng trùng tu, tôn tạo, nâng cấp quỹ biệt thự, tin rằng những năm tới, Đà Lạt sẽ có thêm sản phẩm du lịch mới – Du lịch khám phá, trải nghiệm biệt thự cổ Đà Lạt…
Bài, ảnh: THANH DƯƠNG HỒNG
Nguồn: Báo dulich. Net.vn
